20 lutego br. w polskim Sejmie została otwarta wystawa „Oblicza wsparcia w chorobie”, która ma na celu budowanie świadomości na temat żywienia medycznego oraz wyzwań, które na co dzień podejmują opiekunowie osób chorych. Wystawa towarzyszy inauguracji działalności Parlamentarnego Zespołu ds. Leczenia Żywieniowego. Wsparcie organizacyjne i merytoryczne tej wyjątkowej ekspozycji zapewniła Fundacja Nutricia, która od ponad 25 lat skupia się na edukowaniu o roli żywienia na różnych etapach życia człowieka, także w trakcie choroby.

Na zorganizowanej w Sejmie wystawie pokazane zostały portrety osób chorych i opiekunów. Ich historie dotyczą różnych jednostek chorobowych i różnych wyzwań, jakie im towarzyszą, ale łączy je jedno – obrazują, jak ogromną rolę ma wsparcie żywieniowe w procesie terapii i rekonwalescencji. Z danych podawanych przez polskie towarzystwa naukowe wynika bowiem, że około 30% pacjentów jest niedożywionych już podczas przyjęcia do szpitala[1]. Niedożywienie związane z chorobą obejmuje zespół objawów niedoboru podstawowych składników odżywczych, spowodowany ich niedostateczną podażą, zaburzeniami wchłaniania lub ich nadmierną utratą. Problem ten dotyczy nie tylko pacjentów z niską masą ciała. Rozpoznaje się je także u osób z nadwagą i otyłością, ponieważ nadmiar masy ciała nie jest równoznaczny z dobrym stanem odżywienia. A niedożywienie ma wpływ m.in. na częstsze występowanie powikłań, zwiększenie ryzyka wystąpienia zakażeń i odleżyn, obniżenie jakości życia pacjentów, zmniejszenie tolerancji stosowanej terapii, co może prowadzić do jej wydłużenia lub przerwania, wydłużenie czasu rehabilitacji czy zwiększenie śmiertelności. Większa częstotliwość hospitalizacji i dłuższy pobyt w szpitalu zaś przekładają się na wzrost kosztów leczenia. 

Wsparcie dla polskich pacjentów

- Leczenie żywieniowe to ważny dla mnie temat, ponieważ od ponad 15 lat jestem żywiony dojelitowo w związku z chorobą Leśniowskiego-Crohna. – mówi Adrian Witczak, poseł na Sejm RP, przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Leczenia Żywieniowego – Mam świadomość, że nie byłbym dzisiaj w tym miejscu mojego życia, gdyby nie wsparcie żywieniowe przez te kilkanaście lat. Chciałbym się przyczynić do poprawy sytuacji polskich pacjentów ze specjalnymi potrzebami żywieniowymi. Temu ma służyć sama wystawa i temu poświęcone będą prace Zespołu.

Parlamentarny Zespół ds. Leczenia Żywieniowego stawia sobie ambitne cele. Wśród nich znalazła się analiza skuteczności modelu organizacyjnego leczenia żywieniowego, w tym efektywności prowadzonej przesiewowej oceny stanu odżywienia w celu identyfikacji pacjentów zagrożonych niedożywieniem. Ważnymi punktami będą też: potrzeba powołania konsultanta krajowego ds. leczenia żywieniowego oraz standardy kształcenia zawodów medycznych pod kątem leczenia żywieniowego.

- Od wielu lat edukujemy na temat roli żywienia, także w trakcie choroby i rekonwalescencji. Chcemy podnosić świadomość problemu niedożywienia w chorobie wśród społeczeństwa, bo dane jakimi dysponujemy wciąż są alarmujące – średnio co piąty pacjent chory na nowotwór umiera z powodu niedożywienia, a nie z powodu samej choroby podstawowej. Na wystawie przedstawiliśmy nie tylko wizerunki pacjentów, ale przede wszystkim ich opiekunów. Chcieliśmy podkreślić jak wielką rolę w procesie terapeutycznym odgrywają bliscy osób chorych. Ich wsparcie, także to z zakresu żywienia pacjenta, jest nieocenione – podkreśla Anna Cywińska, prezes zarządu Fundacji Nutricia.

Rola wsparcia żywieniowego w procesie terapii i rekonwalescencji

Ocena stanu odżywienia jest ważna dla pacjentów, dzięki niej można wdrożyć interwencję żywieniową, odpowiednio wcześnie. Czasem będzie to modyfikacja codziennego jadłospisu, w innych sytuacjach konieczne staje się zastosowanie żywienia medycznego, czyli płynnych diet doustnych lub żywienia za pomocą specjalnego dostępu bezpośrednio do żołądka lub jelita, a gdy nie jest to możliwe – żywienia pozajelitowego, wsparcie żywieniowe obejmuje także niefarmakologiczną metodę terapii medyczną dietą ketogenną w przypadku padaczki lekoopornej czy postępowanie terapeutyczne we wrodzonych wadach metabolicznych, jak fenyloketonuria. 

 - Oliwka urodziła się jako wcześniak. Kiedy miała osiemnaście miesięcy, pojawiły się u niej pierwsze niekontrolowane upadki poprzedzone drżeniem. Diagnoza: padaczka. Czteroletnie leczenie farmakologiczne nie przynosiło efektów. Dowiedzieliśmy się od lekarza, że mamy do czynienia z padaczką lekooporną i zaproponowano nam terapię dietą ketogenną. Początki nie były łatwe, ale już po pierwszych dniach od wprowadzenia diety ketogennej zauważyliśmy jej efekty. Napady praktycznie ustąpiły, a Oliwka powoli zaczęła mówić, czytać, pisać, liczyć, mogła pójść do szkoły. Niesamowicie motywują nas wszystkie kroki rozwojowe Oliwki. Pomimo stosowania tak restrykcyjnej diety prowadzimy normalne, szczęśliwe życie – podkreśla jedna z bohaterek wystawy, Monika Drozd.

Organizatorem wystawy jest Parlamentarny Zespół ds. Leczenia żywieniowego.

Partnerem wystawy jest Fundacja Nutricia, organizator kampanii edukacyjnej „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą”.